ازدواج موقت؛ شرایط صحت، انحلال و نکات حقوقی مهم | وکیل بانو
مقدمه
ازدواج همواره یکی از تصمیم‌های سرنوشت‌ساز زندگی انسان‌هاست. در نظام حقوقی ایران، علاوه بر ازدواج دائم که پیوندی بلندمدت و همیشگی است، شکل دیگری از ازدواج به نام ازدواج موقت یا نکاح منقطع نیز پیش‌بینی شده که دارای احکام و ویژگی‌های خاص خود است.
در سایت وکیل بانو امروز به زبان ساده و دقیق بررسی می‌کنیم که ازدواج موقت چیست، چه تفاوت‌هایی با ازدواج دائم دارد، تحت چه شرایطی صحیح است و چگونه پایان می‌یابد.
تفاوت ازدواج دائم و موقت در یک نگاه
| موضوع | ازدواج دائم | ازدواج موقت |
|---|---|---|
| مدت | بدون محدودیت زمانی | مدت معین و محدود |
| مهریه | می‌تواند تعیین شود یا نشود | تعیین مهریه الزامی است |
| نفقه | الزاماً بر عهده شوهر است | فقط در صورت شرط ضمن عقد الزامی می‌شود |
| طلاق یا انحلال | نیاز به تشریفات طلاق رسمی دارد | با پایان مدت یا بذل مدت منحل می‌شود |
| ارث‌بری | زوجین از یکدیگر ارث می‌برند | هیچ‌گونه ارث‌بری وجود ندارد حتی با شرط |
| عده پس از جدایی | سه طُهر برای زنان غیر باردار | دو طُهر برای زنان غیر باردار |
شرایط صحت ازدواج موقت
برای اینکه ازدواج موقت از نظر شرعی و قانونی معتبر باشد، باید این شرایط رعایت شود:
- تعیین مدت مشخص
در ازدواج موقت حتماً باید مدت ازدواج از ابتدا مشخص شود. بدون تعیین مدت، عقد صحیح نیست. - تعیین مهر
تعیین مهریه در ازدواج موقت الزامی است. اگر مهریه پیش از عقد تعیین نشود، عقد از اساس باطل خواهد بود. - رضایت کامل طرفین
بدون رضایت زن و مرد، هیچ عقدی منعقد نمی‌شود. هرگونه اجبار یا اکراه، عقد را باطل می‌کند. - عدم وجود موانع نکاح
از جمله محرمیت شرعی، استمرار ازدواج قبلی، یا سپری نشدن عده. - اذن ولی در موارد خاص
اگر دختر باکره باشد، طبق قانون مدنی و فقه امامیه، رضایت پدر یا جد پدری برای صحت عقد لازم است.
موارد انحلال ازدواج موقت
ازدواج موقت به چند طریق خاتمه می‌یابد:
- انقضای مدت مشخص شده
با پایان مدت توافق‌شده، ازدواج خودبه‌خود منحل می‌شود. - بذل مدت توسط مرد
مرد می‌تواند پیش از پایان مدت باقیمانده زمان ازدواج را به زن ببخشد و ازدواج را پایان دهد. - فسخ نکاح
در صورت وجود عیوب قانونی یا فریب در ازدواج، امکان فسخ عقد برای طرف مقابل وجود دارد. - فوت یکی از طرفین
با مرگ زن یا مرد، ازدواج موقت خودبه‌خود خاتمه می‌یابد.
🔸 نکته بسیار مهم درباره ارث در ازدواج موقت
در نکاح موقت، برخلاف ازدواج دائم، هیچ حقی برای توارث میان زن و مرد وجود ندارد.
حتی اگر طرفین هنگام عقد توافق کنند که از یکدیگر ارث ببرند، این شرط شرعاً و قانوناً بی‌اعتبار است.
چون ارث‌بری یک حکم امری است که توافقات خصوصی نمی‌تواند آن را تغییر دهد.
بنابراین در ازدواج موقت:
- فوت هر یک از طرفین هیچ حق ارثی برای دیگری ایجاد نمی‌کند.
- حتی درج شرط توارث در عقدنامه نیز اعتباری ندارد.
توصیه وکیل بانو: اگر تمایل به تأمین مالی طرف مقابل پس از فوت دارید، می‌توانید از ابزارهایی مانند وصیت یا صلح عمری استفاده کنید که از منظر قانونی معتبر و قابل اجرا هستند.
جمع‌بندی
ازدواج موقت، اگرچه در ظاهر ساده‌تر از ازدواج دائم به نظر می‌رسد، اما نکات حقوقی مهمی دارد که بی‌توجهی به آن‌ها می‌تواند زمینه‌ساز اختلافات بعدی شود.
تعیین صحیح مدت و مهریه، آگاهی از حقوق و تعهدات، و اطلاع از شرایط انحلال، می‌تواند از بروز بسیاری از مشکلات جلوگیری کند.
در وکیل بانو همواره تلاش می‌کنیم با ارائه مشاوره دقیق و همراهی حقوقی مطمئن، راه را برای انتخاب‌های آگاهانه هموار کنیم.
در صورت نیاز به مشاوره تخصصی درباره ازدواج موقت یا دائم، وکیل بانو در کنار شماست فقط کافیست همین حالا از طریق واتساپ به شماره تماس 09354006262 پیام بفرستید .
